بررسی اثر ریزملکولهای dapt و xav939 در مهار مسیرهای پیام رسانی notch و wnt در ملانوسفیرها

چکیده ملانومای متاستاتیک یکی از چالش برانگیزترین سرطان ها در حوزه درمان است. مطالعات اخیر نشان میدهند، سلول های بنیادی سرطان مسئول ایجاد متاستاز، مقاومت دارویی و بازگشت مجدد تومور هستند. این خصوصیات سلول های بنیادی به اختلال در مسیرهای پیام رسانی سلولی مانندnotch و wnt نسبت داده می شود و هدفگیری این مسیرها می تواند دستاورهای درمانی تازه ای را برای سرطان به همراه داشته باشد؛ اما تاکنون نقش مسیرهای notch و wnt در سلول های بنیادی ملانوما به خوبی روشن نشده است. در بخش اول مطالعه ما، ملانوسفیرها (به عنوان سلول های شبه بنیادی ملانوما) از رده سلولی متاستاتیک a375 کشت داده شدند. سپس قدرت خودنوزایی این سلول ها با روش تشکیل اسفیر و کلنی بررسی و شاخص های پروتئینی مرتبط با بنیادینگی cd133 و nestin و ژن های مرتبط با بنیادینگی nestin, oct4 و nanog در مقایسه با سلول های چسبنده توموری به عنوان گروه کنترل سنجیده شد. در بخش بعدی مطالعه ژن های مرتبط با مسیرهای notch(notch, hes1, hes5) و,wnt (β-catenin, cyclind1, c-myc) بررسی و ملانوسفیرها با ریزملکول های daptبه عنوان مهار کننده مسیر notch و xav939 به عنوان مهارکننده مسیرwnt تیمار شدند. در آخر نیز ملانوسفیرها با ترکیب این ریزملکول ها تیمار شدند. نتایج مطالعه ما نشان داد: در قدرت اسفیرزایی، کلنی زایی ، بیان پروتئین nestin، بیان ژنهای nestin و nanog و بیان ژنهای مسیر notch و wnt در ملانوسفیرها در مقایسه با سلول های توموری چسبنده افزایش مشاهده شد در حالیکه در بیان شاخص cd133 تغییری مشاهده نشد. هنگام تیمار ملانوسفیرها با ریزملکول ِdapt در قدرت خودنوزایی ملانوسفیرها، بیان ژن های hes1و nestin کاهش مشاهده شد. در تیمارملانوسفیرها با ریزملکول xva939 در قدرت خودنوزایی ملانوسفیرها و بیان ژن c-myc کاهش دیده شد. هنگامی که ملانوسفیرها با ترکیبی از این ریزملکول ها تیمار شدند، علاوه بر کاهش در خودنوزایی، کاهش در پروتئین nestin، بیان ژنهای مسیرnotch, wnt و ژنهای مرتبط با بنیادینگی مشاهده شد. به طور کلی مشاهدات ما شواهد بیشتری را در استفاده ملانوسفیرها به عنوان مدل مناسبی برای مطالعه سلول های شبه بنیادی ملانوما را ارائه کرد. همچنین مطالعه ما نشان داد؛ مسیرnotch و wnt برای حفظ خصوصیات بنیادینگی سلولهای شبه بنیادی ملانوما ضروری اند و تیمار همزمان این سلولها بوسیله مهارکننده های notch و wnt میتواند در کاهش خصوصیات بنیادینگی آنها تاثیر زیادی داشته باشد و به نظر میرسد این روش می تواند به عنوان روشی تازه جهت از بین بردن سلول های شبه بنیادی ملانوما در درمان مطرح شود. واژگان کلید: سلولهای بنیادی سرطان، ملانوسفیر ، مسیرهای پیام رسانی درون سلولی